สิ่งมงคลคู่ตรุษจีน เสริมความเฮง

          ประเพณีตรุษจีน นอกจากจะเห็นบรรดาอาหารที่มีความหมายมีความนัยดีงามแฝงไว้แล้วนั้น ในวันสำคัญนี้บรรดาอาคารบ้านเรือนจะมี สิ่งของมงคลเป็นเครื่องห้อยเครื่องแขวนประดับประดิดประดอย ไว้ด้วย ทำออกมาเป็น “น้ำเต้า” “หยก” “พัด” “ถั่วลิสง” “โคมไฟ” หรือ “ภาพเขียนจีน” แม้กระทั่ง “ตุ้ยเลี้ยง” สิ่งมงคลที่ต้องซื้อหามาเป็นเจ้าของในเทศกาลนี้

          ผู้รู้ด้านจีนคนเดิมถอดรหัสของบรรดาข้าวของสิ่งเหล่านี้ให้ฟังว่าสิ่งของประดับเหล่านี้จะมีสิ่งละอันพันละน้อยประกอบเข้าด้วยกัน ที่พบเห็นทั่วไป คือ “ยันต์แปด” หรือภาษาจีน ออกเสียงว่า “ผันฉัง” เป็นของสิริมงคลสื่อความหมายถึงอยู่เย็นเป็นสุขตลอดไป   ขณะที่มีเชือกถักอีกแบบที่พบเห็นตามศาลเจ้า เรียกว่า “กังสดาล” ถือเป็นสิ่งมงคลเช่นกันแต่ทำหน้าที่คล้ายกับยันต์คือขจัดสิ่งอัปมงคลทั้งหลายภูตผีปิศาจให้ออกไปจากอาคารบ้านเรือน

         “หยก” คนจีนเชื่อว่า เป็นหินพิเศษที่สามารถปกป้องขจัดสิ่งอัปมงคล และยังเชื่อด้วยว่าเมื่อมีหยกอยู่ในบ้าน หรือสวมใส่หยกติดตัว หยกจะช่วยรับเคราะห์ร้ายต่างๆ แทน และยังทำให้เกิดมงคลขึ้นอีกด้วย วันตรุษจีน เป็นวันที่ทุกคนขอให้ได้เงินเยอะๆ ร่ำรวย เฮงๆ บางครั้งในสิ่งของเหล่านี้จะมีลวดลายหรือรูปของเงินตราจีนโบราณเรียกว่า “หยวนเป่า” หน้าตาคล้ายกับเรือลำเล็ก ๆ หมายถึง โชคกำลังมาถึงท่านแล้ว มีแต่ความร่ำรวยมาถึงท่านในเร็ววัน

          ส่วน “พัด” ภาษาจีนเรียกว่า “ซ่าน” พ้องกับคำที่มีความหมายว่าเมตตากรุณาของจีน นอกจากนี้บางครั้งเราจะเห็น “ถั่งลิสง” ติดมาด้วย หมายถึง ความมีลูกหลานมากมาย มีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง มีเงินทองมากมายไม่รู้จักหมดสิ้น  “น้ำเต้า” มีความเป็นสิริมงคลอย่างหนึ่งของศาสนาเก่า แปลว่ามีอายุยืนยาว มีลูก เต็มบ้านหลานเต็มเมือง และ ยังเชื่อว่าจะช่วยขจัดภูตผีปิศาจออกไปด้วย  “รูปพระยิ้ม” เรียกว่า “เจ้าโขง ถัง ขว่าย” สิ่งสิริมงคลของศาสนาเก่า เชื่อว่า ยิ้มเมื่อไหร่โชคเข้ามา “ดอกบัว” สิ่งมงคลในทางพุทธศาสนา พระโพธิสัตว์ทุกพระองค์ประทับอยู่ในดอกบัว อย่างเช่นเจ้าแม่ กวนอิมเป็นต้น

          ขณะที่ “โคมไฟ” เป็นสิ่งสิริมงคลอีกอย่างหนึ่ง โคมไฟแดง เมื่อเทศกาลจีนผ่านไป 15 วัน จะมีเทศกาล “เหยือน เซียว” เทศกาลประกวดโคมไฟ ในวัน 15 ค่ำ เดือน 1 ถือเป็นวันสุดท้ายของปีที่ฉลองอย่างยิ่งใหญ่ ในขณะที่ชาวจีนแต้จิ๋ว เรียกเทศกาลนี้ว่า “เหยือน เซียว เจอะ” จะประกวดกันว่าบ้านไหนมีลูกชาย จะนำผ้าสีแดงติดที่ประตูบ้าน จะมีคนมาแสดงความยินดีด้วย  ในวันนี้จะนำลูกชายไปไหว้เจ้าด้วย จะต้องเอาตะเกียงสีแดงไปแขวนไว้ที่ศาลเจ้า บอกกล่าวกับเทพเจ้าว่า บ้านนี้มีลูกชายไว้สืบสกุลแล้ว ขณะที่บ้านไหนมีลูกผู้หญิงจะปิดประตูเงียบเชียบ

บรรดาของมงคลหรือเครื่องรางเหล่านี้บางทีมีตัวหนังสือภาษาจีนเขียนติดไว้ เล็ก ๆ เช่น 
               “ชู หิ้ว ผิง อาน” หมายถึง อยู่เป็นสุขทุกที
               “ว่าน ซื่อ หยูว อี้” หมายถึงให้ สมปรารถนาในทุกประการ

          นอกจากสิ่งของบรรดาเครื่องห้อยแขวนนำสิ่งมงคลมาประดิษฐ์ร้อยรวมกันให้ดูงามตาแล้ว ในเทศกาลตรุษจีนสิ่งที่ต้องซื้อหาคือ ตุ้ยเลี้ยง คือการเขียนคำอวยพรลงในกระดาษสีแดง เป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของคนจีน ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะที่โดดเด่นและมีความหมายอย่างสูง คำที่ใช้จะมี 4 คำ มีความหมายเน้นไปทาง สิริมงคล สมบูรณ์พูนสุข โชคลาภ ร่ำรวย “คนจีนจนแค่ไหนก็ตามพอถึงวันตรุษจีนขอให้มีตุ้ยเลี้ยงดีๆ หนึ่งคู่ติดไว้ตรงทางเข้าบ้านทั้งสองข้าง และต้องมีภาพวาดตรุษจีนที่มีความหมายดีๆ เป็นภาพที่แปลว่าให้มีเหลือมีใช้ทุกปี มีเงินทองมากๆ เช่นภาพปลา หมายถึงมีเหลือมีใช้ตลอดปี ภาพตรุษจีนจะเปลี่ยนทุกปี ตัวภาพจะมีสีสันสวยงาม สีแดง สีเขียวแล้วแต่” รศ.พรพรรณ จันทโรนา นนท์ อาจารย์สาขาภาษาจีน ภาควิชาภาษาไทยและภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง บอกเล่า

          ย่านเยาวราช บริเวณริมทางเท้าตรงข้ามตลาดใหม่ มีร้านจำหน่ายสิ่งของมงคลอยู่ หลายร้านไม่ว่าจะเป็นเชือกถัก น้ำเต้า โคมไฟ เหล่านี้เป็นสินค้าขายดิบขายดีอีกอย่างนอกจากอาหารไหว้เจ้า  สถาพร แซ่ลี่ พ่อค้าขายสินค้ามงคล บริเวณหน้าโรงภาพยนตร์ไชน่าทาวน์มานาน 5 ปี บอกเล่าว่าราคาของที่เริ่มต้นตั้งแต่ 35 บาท จนถึงพันบาทแล้วแต่ขนาดเล็กใหญ่ แต่ที่ขายดีคือถุงใส่ส้ม เพราะเป็นสินค้าราคาถูกราคา 20 บาท ในเทศกาลตรุษจีนทุกคนต้องซื้อ

         นอกจากนี้ยังนิยมซื้อตุ้ยเลี้ยงสำเร็จ ต่างจากตุ้ยเลี้ยงแบบเก่าที่นิยมเขียนสดๆ เพราะมีสีสันสวยงาม มีสีทองคนซื้อจะเป็นคนรุ่นใหม่เสียมากกว่า ราคาเริ่มต้นตั้งแต่ 50 บาทขึ้นไป และยังมีจำพวก ถังเงิน ถังทอง ถุงเงินถุงทอง นำไปแขวนที่บ้านแล้วเชื่อว่า เงินทองไหลมาเทมา  “เมื่อเทียบกับปีที่แล้วปีนี้ขายไม่ค่อยดีเท่าไร ส่วนใหญ่ลูกค้าจะเน้นซื้อของที่ราคาไม่สูงนัก” พ่อค้าสินค้ามงคลบอกเล่า

          ตรุษจีนปีนี้หลายสำนักฟันธง ข้าวของแพงขึ้นปริมาณการจับจ่ายซื้อขายลดลงไปตามกัน แต่สินค้าที่สื่อความหมายให้ชีวิตรุ่งเรืองร่ำรวยยังเป็นสินค้าจำเป็น ด้วยความหวังให้ปีนี้ทั้งปีร่ำรวยๆ โชคดีตลอดปีตลอดไป

ข้อมูล  :  Mcotonline