ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ จ.ชลบุรี                                                 

เวลาที่คนส่วนใหญ่ต้องการออกต่างจังหวัด เพื่อไปพักผ่อนเปลี่ยนบรรยากาศ ในวันหยุดเสาร์-อาทิตย์นั้น พัทยามักจะอยู่ในอันดับต้น ๆ ที่นึกถึง เพราะเดินทางสะดวก และอยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ  หากท่านผู้อ่านลองขับรถเลยไปแถวสัตหีบ เข้าไปในเขตของกองทัพเรือ ก็มีสถานที่พักผ่อนหย่อนใจไม่น้อยเลยทีเดียว มีหาดอันสงบเงียบ เช่น หาดนางรำ หาดดงตาล และมีที่พัก ร้านอาหาร ราคาประหยัด ไว้คอยบริการนักท่องเที่ยวอีกด้วย

แต่สถานที่ที่ผมอยากแนะนำท่านผู้อ่านในวันนี้ ก็คือ ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ หรือ ชื่อภาษาอังกฤษว่า SEA TURTLES CONSERVATION CENTER ที่นี่เป็นศูนย์สำหรับการเพาะฟักและเพาะเลี้ยงเต่าทะเล ซึ่งมีอยู่หลายพันธุ์ แต่ส่วนใหญ่จะเป็นเต่าตนุและเต่ากระ เนื่องจากแหล่งวางไข่ที่พบมากอยู่ในเขตอ่าวไทย บริเวณเกาะคราม จ.ชลบุรี  การเข้ามาเยี่ยมชมที่นี่ ผมว่านอกจากจะได้พักผ่อนกับทัศนียภาพสวย ๆ ริมชายทะเลแล้ว ยังได้ความรู้เรื่องราวของเต่าทะเล เพราะจะมีเจ้าหน้าที่คอยให้ความรู้แก่ผู้มาเยี่ยมชมอยู่ตามบริเวณต่าง ๆ

แรกเริ่มเดิมที กองทัพเรือนั้น ถือว่าเป็นหน่วยงานที่ได้ดำเนินการอนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเลมาก่อนหน่วยงานอื่น แต่ยังขาดในเรื่องของการประชาสัมพันธ์ และกิจกรรมในการปลูกจิตสำนึกให้เห็นถึงความสำคัญของการอนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล ดังนั้นทางกองทัพเรือจึงได้ริเริ่มการเพาะฟักไข่เต่าทะเล และดำเนินการอนุบาลลูกเต่าทะเลจนกระทั่งอายุ 3-6 เดือน จึงนำปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ

หลังจากที่ได้มีการประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่อง จึงมีจำนวนผู้สนใจขอเยี่ยมชมเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ดังนั้นเพื่อไม่ให้เป็นการรบกวนแม่เต่าทะเลที่ขึ้นมาวางไข่บริเวณรอบเกาะคราม หน่วยบัญชาการต่อสู้อากาศยานและรักษาฝั่ง จึงได้สร้างศูนย์เพาะเลี้ยงเต่าทะเลขึ้นที่ชายหาดของหน่วย เพื่อให้ความรู้แก่บุคคลทั่วไป ในปัจจุบันศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ นับเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งหนึ่งที่ได้รับความสนใจเพิ่มมากขึ้นของจังหวัดชลบุรี

            ก่อนจะไปถึงเรื่องของการเพาะเลี้ยงนั้น ผมว่าเรามาทำความรู้จักกับเต่าทะเลกันดีกว่าครับ ว่ากันว่าเต่าทะเลเป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์ ที่เคยมีหลักฐานพบว่าอาศัยอยู่ทั่วไปมากกว่า 130 ล้านปีมาแล้ว เต่าทะเลมักจะอาศัยอยู่ในเขตร้อนและเขตอบอุ่น

โลกเรานี้มีการค้นพบเต่าทะเลอยู่ด้วยกัน 8 ชนิด ได้แก่ เต่ามะเฟือง  เต่ากระ  เต่าตนุ  เต่าตนุหลังแบน  เต่าหัวค้อน  เต่าหญ้า  เต่าหญ้าแอตแลนติก  และเต่าดำ

แต่ที่พบในประเทศไทยเรามีเพียง 5 ชนิด คือ เต่าตนุ  เต่ากระ  เต่าหญ้า  เต่าหัวค้อน และ เต่ามะเฟือง ครับ  ส่วนเต่าหัวค้อน นั้นเข้าใจว่าคงจะสูญพันธุ์ไปจากน่านน้ำไทยแล้ว เนื่องจากไม่มีรายงานของการขึ้นมาวางไข่เลยเป็นเวลา 30 ปีแล้ว ส่วนวิธีการจำแนกชนิดของเต่าทะเลนั้น ดูจากลักษณะของกระดอง จำนวนเกล็ดบนกระดอง และจำนวนเกล็ดระหว่างจะงอยปากกับตา

            ในอดีต มีเต่าทะเลอาศัยอยู่เป็นจำนวนมากในทะเลอ่าวไทยและทะเลอันดามัน โดยเฉพาะบริเวณที่เคยพบเต่าทะเลขึ้นมาวางไข่ทางฝั่งอ่าวไทย ได้แก่ ชายหาดของเกาะต่าง ๆ ในจังหวัดชลบุรี ตราด ประจวบคีรีขันธ์ นครศรีธรรมราช ปัตตานี และนราธิวาส  ส่วนทะเลทางฝั่งอันดามันนั้นพบว่าเต่าทะเลขึ้นมาวางไข่บริเวณชายหาดฝั่งตะวันตกของจังหวัดภูเก็ต พังงา ตรัง และสตูล

            ปัจจุบันจำนวนของเต่าทะเลในอ่าวไทยนั้นเหลือน้อยมาก บริเวณที่พบว่าเต่าทะเลยังขึ้นมาวางไข่ตามธรรมชาติอย่างสม่ำเสมอ เหลือเพียงเกาะบริเวณอ่าวสัตหีบ ซึ่งอยู่ในเขตรักษาความปลอดภัยทางทหารเรือ ได้แก่ เกาะคราม เกาะอีร้า และเกาะจาน จังหวัดชลบุรี  ส่วนทางฝั่งทะเลอันดามัน ที่ยังพบเต่าทะเลยังขึ้นมาวางไข่ตามธรรมชาติอยู่ คือบริเวณหาดท้ายเหมือง จังหวัดพังงา หาดในยาง จังหวัดภูเก็ต และหมู่เกาะต่าง ๆ ที่อยู่ห่างไกลจากฝั่ง เช่น หมู่เกาะสุรินทร์ หมู่เกาะสิมิลัน

            เต่าทะเลจัดเป็นสัตว์เลื้อยคลาน ที่มีเลือดเย็น มันอาศัยอยู่ในน้ำทะเลและดื่มกินน้ำทะเลตลอดเวลา ดังนั้น มันจึงมีระบบขับถ่ายที่สมบูรณ์มากในการสกัดเกลือแร่ออกจากร่างกาย เพื่อรักษาความสมดุลของของเหลวในร่างกาย เราคงเคยได้ยินที่เขาบอกว่า “ เต่าจะร้องไห้เวลาขึ้นมาวางไข่ “   อันที่จริงเต่าไม่ได้ร้องไห้ ที่เห็นน้ำตาของเต่าไหลออกมานั้น แท้ที่จริงเป็นการขับเกลือแร่ส่วนเกินออกจากร่างกาย เกลือแร่ที่ว่านั้นก็มาจากการที่เต่ากลืนกินน้ำทะเลตอนกินอาหารในทะเลนั่นเอง และน้ำตาหรือเกลือแร่ที่เต่าขับออกมานั้น ยังมีประโยชน์คือช่วยป้องกันทรายไม่ให้เข้าตาอีกด้วย

            คราวนี้ขออนุญาตพาท่านผู้อ่านกลับมาที่ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ กันต่อครับ การเลี้ยงลูกเต่าทะเลที่นี่เขาเลี้ยงไว้ในบ่อ ซึ่งบ่อเลี้ยงเป็นบ่อคอนกรีตสี่เหลี่ยม และมีขนาดกว้างพอสมควร เพื่อให้ลูกเต่าได้ว่ายน้ำเพื่อความแข็งแรง และที่สำคัญยังช่วยไม่ให้ลูกเต่ากัดกันเองอีกด้วย เนื่องจากอยู่ในพื้นที่จำกัด ส่วนน้ำทะเลที่ใช้เลี้ยงก็เป็นน้ำทะเลที่สะอาดปราศจากเชื้อโรค และมีการตรวจคุณภาพของน้ำทุกหกเดือนว่าเหมาะสมสำหรับการเลี้ยงลูกเต่าหรือไม่

            ส่วนเรื่องการให้อาหารนั้น โดยธรรมชาติแล้วลูกเต่าทะเลจะกินอาหารหลายชนิดที่ลอยบนผิวน้ำ เช่น พวกแมงกะพรุน แพลงก์ตอน แต่อาหารหลัก ๆ เลยก็คือ ปลาข้างเหลือง ปกติให้อาหารวันละ 2 ครั้ง เช้า–เย็น

            ปัจจุบันเต่าทะเลมีจำนวนลดน้อยลง เนื่องมาจาก 2 สาเหตุหลัก คือ โดยทางธรรมชาติ คือ สภาพแวดล้อมทางทะเลที่เปลี่ยนไป มลภาวะทางทะเล และ การถูกสัตว์ใหญ่กินเป็นอาหารในขณะที่ยังเป็นไข่หรือตัวอ่อน อีกสาเหตุหนึ่งคือ โดยน้ำมือมนุษย์ ด้วยการบุกรุกแหล่งวางไข่หรือถิ่นที่อยู่ของมันเพื่อประโยชน์ส่วนตัวต่าง ๆ และการล่าเต่าเพื่อนำเอากระดอง เนื้อ หนัง ไข่ มาทำประโยชน์เพื่อการค้าขาย ผู้ที่ทำเช่นนั้นอาจยังไม่ทราบว่า เต่าทะเลทุกชนิดจัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง ห้ามมีไว้ในครอบครอง ตาม พ.ร.บ. สงวนคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 รวมถึงการห้ามส่งออกและนำเข้าซาก ผลิตภัณฑ์เต่าทะเล ตามประกาศกระทรวงพาณิชย์ พ.ศ. 2523

            ท่านผู้อ่านครับ นับแต่วันนี้เรามาร่วมด้วยช่วยกันอนุรักษ์เต่าทะเล เพื่อให้พวกมันอยู่คู่กับท้องทะเลต่อไปกันเถอะครับ โดยไม่เบียดเบียนหรือบุกรุกแหล่งวางไข่ ไม่ซื้อ ไม่ใช้ประโยชน์จากเต่าทะเล ไม่ทิ้งขยะ ไม่ทำให้ท้องทะเลเกิดมลภาวะเป็นพิษซึ่งข้อนี้ถือว่าเป็นการเผื่อแผ่ไปถึงสัตว์ทะเลชนิดอื่น ๆ ด้วย

            หากท่านผู้อ่านต้องการศึกษาเรื่องราวของเต่าทะเล ควบคู่ไปกับการพักผ่อนหย่อนใจ ขอเชิญชวนให้ไปที่ ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ กันนะครับ ที่นี่เขาเปิดให้เข้าชมได้ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.30 – 16.30 น. แนะนำว่าควรพาเด็ก ๆ ไปด้วยก็จะดีครับ รับรองว่าเด็กจะชอบและเป็นการปลูกฝังให้เด็ก ๆ มีจิตใจรักในการอนุรักษ์เต่าทะเลอีกด้วย เพื่อเป็นการสะดวกต่อทุกท่านในการเยี่ยมชม กรุณาแจ้งล่วงหน้า ตามที่อยู่  ดังนี้ หน่วยบัญชาการต่อสู้อากาศยานและรักษาฝั่ง อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี  20180 โทร.(แฟกซ์) 0 3843 1477, 0 3824 5736 - 65 ต่อ 066-1035 , 066-6178

อ้อ ! หากท่านเห็นตู้รับบริจาคที่นี่ละก้อ ขอเชิญชวนให้ร่วมบริจาคกันนะครับ เพื่อจะได้เป็นค่าอาหาร ค่าเลี้ยงดูลูกเต่าให้เติบโตต่อไป อีกทั้งเป็นการถือเคล็ดว่าผู้บริจาคจะได้อายุยืนยาวเหมือนเต่าไงล่ะครับ

ข้อมูล : ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ

ภาพ   : ละไมไทยแลนด์