หลายคนคงชอบชื่ออันไพเราะของ “อันดามัน” ที่ให้ความรู้สึกของท้องทะเลแห่งสีสัน ให้ความรู้สึกอันมีตัวตนที่เป็นเอกลักษณ์ แม้นจะเรียกขานกันจนติดปากติดหู แต่จะมีใครสักกี่คนรู้ว่าชื่ออันดามันนั้นมีที่มาอย่างไร ซึ่งเมื่อสืบเสาะค้นหากันจริงๆ ก็มีข้อมูลที่พอจะเชื่อได้ว่า “อันดามัน” นั้นมีต้นรากมาจากคำว่า “หัวละมาน” ในภาษาอินเดียที่หมายถึงหนุมาน ตัวละครเอกในเรื่องรามเกียรติ์วรรณกรรมยิ่งใหญ่อันเป็นมหากาพย์ของผู้คนในแถบนี้นี่เอง แต่เอ... แล้วหนุมานจะมาเกี่ยวอะไรกับทะเลอันดามันล่ะ

          เมื่อลองมาจับต้นชนปลายกันก็พอจะเกี่ยวข้องกันอยู่มากทีเดียว โดยเฉพาะตอนพระรามจองถนน หรือบางคนก็เรียกตอนหนุมานจองถนน ซึ่งเป็นตอนพระรามจะกรีฑาทัพไปรบกับทศกัณฐ์ที่กรุงลงกา ซึ่งจะต้องข้ามน้ำข้ามทะเลไปนั้น ชามพูวราชได้กราบทูลว่าการที่พระรามจะใช้ฤทธิ์อำนาจยกพลข้ามไปกรุงลงกาเลยนั้นย่อมทำได้ แต่ก็จะไม่ยิ่งใหญ่เกรียงไกรสมพระเกียรติ จึงเสนอให้พระรามสั่งไพรพลจองถนนข้ามมหาสมุทรไปยังกรุงลงกา นัยว่าจะเป็นถนนสายยุทธศาสตร์อย่างที่มักจะสร้างกันทำกันในพื้นที่ชายแดนหรือพื้นที่สู้รบที่ต้องช่วงชิงความได้เปรียบเสียเปรียบเหมือนที่นิยมทำกันในปัจจุบัน

          พระรามเห็นด้วยจึงสั่งให้สุครีพเป็นผู้นำพาไพร่พลไปสร้างถนน สุครีพให้นิลพัทควบคุมไพร่พลเมืองชมพู หนุมานควบคุมไพร่พลเมืองขีดขิน ทำการขนหินจากภูเขามาช่วยกันถมทะเล แต่นิลพัทกับหนุมานซึ่งมีฤทธานุภาพด้วยกันทั้งคู่สร้างถนนไปก็เกิดเขม่นกันไป และมีการประลองอิทธิฤทธิ์กันไปมา กระทั่งเกิดการต่อสู้กันดังกึกก้อง พระรามได้ยินคิดว่าถูกฝ่ายยักษ์โจมตีจึงให้พระลักษณ์ไปดู เมื่อทราบความจริงจึงทรงกริ้ว เปรียบทั้งสองเหมือนช้างบ้าตกมันเห็นจะทำงานร่วมกันไม่ได้ จึงตรัสสั่งให้นิลพัทไปรั้งเมืองขีดขินทำหน้าที่ส่งเสบียงให้กองทัพเดือนละครั้ง หากขาดการส่งจะทำการประหารเสีย และสั่งให้หนุมานทำการจองถนนไปกรุงลงกาให้แล้วเสร็จภายในเจ็ดวัน ไม่เช่นนั้นก็จะมีโทษถึงประหารชีวิตเช่นกัน

          หนุมานจึงตั้งหน้าตั้งตาควบคุมไพร่พลขนหินมาจองถนนกันอย่างสุดฤทธิ์ แต่ไม่ว่าจะสร้างเท่าไหร่ถนนที่ทำไว้ก็ยุบพังทลายหายไปในท้องทะเลเสียทุกทีทั้งที่ไม่ได้มีการทุจริตคอรัปชั่นกรวดหินดินทรายกันสักนิด หนุมานจึงขันอาสาพระรามดำดิ่งลงไปดูใต้ท้องทะเล เห็นไหมครับกองทัพพระรามก็มีหน่วยมนุษย์กบหรือหน่วยจู่โจมทำลายใต้น้ำมาตั้งแต่สมัยนั้นแล้ว หนุมานดำลงไปก็พบนางสุพรรณมัจฉา บุตรีของทศกัณฐ์ที่มีแม่เป็นปลากำลังนำพลพรรคปลานานาชนิดช่วยกันขนหินที่ฝ่ายลิงถมลงมาไปทิ้งเสีย หนุมานโกรธจึงจับนางสุพรรณมัจฉาไว้ และขู่จะทำร้ายเสีย นางสุพรรณมัจฉาจึงเกิดความกลัวร้องขอชีวิตและยอมสารภาพความจริงว่าทศกัณฑ์เป็นผู้สั่งให้มาปฏิบัติการ

          เมื่อสอบสวนไปสอบสวนมาที่สุดหนุมานก็ได้นางสุพรรณมัจฉาเป็นเมีย ทั้งยังได้รับความช่วยเหลือจากนางสั่งให้ปลาทั้งหลายช่วยกันขนหินมาคืนตามเดิม หนุมานจึงทำการจองถนนเสร็จในเจ็ดวันตามที่พระรามสั่ง และยังมีลูกด้วยกันกับนางสุพรรณมัจฉาเกิดเป็นมัจฉานุอีกด้วย

           เรื่องราวของหนุมานจองถนนเริ่มจะเกี่ยวข้องกับทะเลอันดามันอยู่นิดๆ แต่ก็ยังไม่เห็นว่าน่าจะมีอะไรที่เกี่ยวข้องกันสักเท่าไหร่ กระทั่งเมื่อครั้งไปพิจารณาดูแผนที่ของท้องทะเลอันดามัน อันเป็นทะเลที่อยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของอ่าวเบงกอลและเป็นส่วนหนึ่งของมหาสมุทรอินเดีย ซึ่งเริ่มจากตอนบนบริเวณปากแม่น้ำอิระวดีของพม่าเรื่อยลงมาตามแนวชายฝั่งตะวันตกด้ามขวานทองของไทยลงไปยังช่องแคบมะละกาไปสิ้นสุดบริเวณเกาะสุมาตราของอินโดนีเซีย ส่วนด้านตะวันตกซึ่งเป็นขอบอีกด้านหนึ่งของทะเลอันดามันนั้นไม่ใช่แนวชายฝั่งของผืนแผ่นดินแต่กลับเป็นแนวยาวของหมู่เกาะกลางมหาสมุทรอินเดียที่ชื่อว่าหมู่เกาะอันดามันที่ทอดเป็นแนวยาวจากเหนือลงใต้ ลงไปเชื่อมต่อกับแนวของหมู่เกาะนิโคบาร์ ทั้งสองหมู่เกาะอยู่ภายใต้การปกครองของอินเดีย

           หากมองจากแผนที่ซึ่งแสดงเป็นภาพสามมิติแล้วจะเห็นว่าแนวของหมู่เกาะอันดามันและหมู่เกาะนิโคบาร์นั้นเป็นแนวภูเขาที่ทอดเชื่อมต่อจากแนวสันเขาของผืนแผ่นดินในเขตพม่าลงมากลางมหาสมุทรอินเดียราวกับเป็นแนวถนนที่ธรรมชาติหรืออาจจะเป็นหนุมานและพลพรรคมาสร้างสรรค์ไว้อย่างน่าอัศจรรย์ หมู่เกาะอันดามันหรือหมู่เกาะของหนุมานจึงน่าจะเป็นที่มาของชื่อทะเลอันดามันที่น่าจะมีความเกี่ยวพันกันและน่าจะมีน้ำหนักอยู่มาก เอาไว้โอกาสหน้า หากเป็นไปได้ผมจะเดินทางไปค้นหาที่มาของชื่อทะเลอันดามันกันให้ถึงถิ่นหมู่เกาะอันดามันกันสักครั้ง

           ทะเลอันดามันนั้นเกิดจากการยุบตัวของเปลือกโลกซึ่งทุกวันนี้ก็ยังคงยุบตัวอยู่เรื่อยๆ ทำให้แนวชายฝั่งโดยเฉพาะฝั่งตะวันตกของไทยนับตั้งแต่จังหวัดระนองลงมาจังหวัดพังงา ภูเก็ต กระบี่ ตรัง สตูล มีลักษณะเป็นแนวชายฝั่งที่ตัดชันลงไปในทะเล โดยมีพื้นที่ชายหาดและอ่าวอยู่เป็นช่วงๆ ท้องทะเลค่อนข้างลึก น้ำทะเลค่อนข้างใสและมีสีสันสวยงาม ทะเลอันดามันมีความยาวจากเหนือจดใต้ราว 1,200 กิโลเมตร กว้าง 650กิโลเมตรมีพื้นที่กว้างราว 797,700 ตารางกิโลเมตร ลึกเฉลี่ยราว 870 เมตรและมีจุดที่ลึกสุดบริเวณร่องน้ำระหว่างหมู่เกาะอันดามันกับหมู่เกาะนิโคบาร์ซึ่งลึกราว 3,777 เมตรหรือลึกเกือบ 4 กิโลเมตรเลยทีเดียว

           และด้วยความเป็นทะเลเขตร้อนจึงเป็นทะเลที่มีความอุดมสมบูรณ์และมีความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตสูง และเป็นทะเลที่มีความสวยงามยิ่ง เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางทะเลที่กลายเป็นจุดหมายปลายของคนจากทั่วทุกมุมโลกซึ่งมีภูเก็ตเป็นศูนย์กลางการเดินทางท่องเที่ยวทะเลอันดามันของไทย โดยแบ่งเป็นอันดามันเหนือซึ่งมีพังงา ระนอง และอันดามันใต้ที่นับจากกระบี่ ลงไปตรัง จนสิ้นสุดที่สตูล

          หน้าร้อนปีนี้ดูจะเป็นปีที่อากาศร้อนอย่างแสนสาหัส หากมีเวลาว่างก็อย่าลืมลงไปดับร้อนด้วยการท่องเที่ยวพักผ่อนริมฝั่งอันดามัน ทะเลแห่งสีสัน ทะเลของหนุมานกันดูบ้าง.

เรื่องโดย วินิจ รังผึ้ง