สวนสัตว์ดุสิต “เขาดินวนา” ครบรอบ 71 ปี   พ.ศ.2481 - 2552

Dusit Zoo Khaodinwana 71^st Anniversary  1938 – 2009

สวนสัตว์ดุสิต แต่เดิมเรียกว่า “สวนดุสิต” ชาวบ้านเรียกกันอย่างติดปากว่า “เขาดินวนา” หรือ “เขาดิน”  ตั้งอยู่ถนนพระรามที่ 5 ตรงข้ามพระราชวังสวนจิตร เป็นที่ดินทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ มีเนื้อที่ 118 ไร่ 2 งาน 66 ตารางวา เดิมนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสยุโรป ได้ทอดพระเนตรเห็นกิจการสวนสัตว์ของต่างประเทศว่าเป็นสถานที่ให้ความเพลิดเพลิน และให้ความรู้เกี่ยวกับสัตว์อย่างดี จึงมีพระราชดำริจะจัดสร้างขึ้นในประเทศไทยบ้าง เพื่อให้เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน หลังจากเสด็จนิวัติแล้ว จึงมีพระบรมราชโองการให้จัดสร้างขึ้น แต่ในขั้นต้น เห็นควรสร้างเป็นสถานที่พักผ่อนส่วนพระองค์กับข้าราชบริพารฝ่ายในก่อน สมัยนั้นสวนสัตว์ดุสิต จึงเป็นส่วนหนึ่งของเขตพระราชฐาน และมีสัตว์จำนวนไม่มากนัก ต่อมาในคราวที่เสด็จประพาสหมู่เกาะชวา เมื่อพ.ศ. 2451-2454 ก็ได้ทรงนำกวางดาวฝูงหนึ่งจากชวามาเลี้ยงไว้ในสวนกวาง ซึ่งปัจจุบัน คือบริเวณสวนอัมพร และกวางดาวฝูงนี้ได้ผสมพันธุ์สืบต่อกันมาจนถึงที่เลี้ยงไว้ในสวนสัตว์ดุสิตขณะนี้

ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริที่จะทะนุบำรุงสวนสัตว์แห่งนี้ให้กว้างขวางกว่าที่เป็นอยู่ และเปิดให้ประชาชนทั่วไปได้เข้ามาเที่ยวพักผ่อนด้วย จึงทรงมอบหมายให้ “มหาเสวกตรีพระยาบริหารราชมาณพ” ดำเนินการปรับปรุงให้ดีขึ้นกว่าเก่า และได้สร้างเรือนกระจกหลากสีเพิ่มเติม ซึ่งเรือนกระจกนี้ยังปรากฏอยู่ในสวนสัตว์ดุสิตจนทุกวันนี้

            หลังจากเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อ พ.ศ. 2475 คณะรัฐบาลในสมัยนั้น นำโดย จอมพล ป.พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีได้พิจารณาเห็นว่า ในเขตนครหลวงนั้น มีสถานที่พักผ่อนหย่อนใจสำหรับประชาชนน้อย ไม่เพียงพอต่อประชาชนที่กำลังเพิ่มจำนวนมากขึ้น จึงได้กราบบังคมทูลขอพระราชทานสวนดุสิตให้เทศบาลนครกรุงเทพฯ ดำเนินจัดทำเป็นสวนสัตว์สำหรับประชาชน เมื่อพ.ศ. 2481 จึงย้ายกวางดาว จากสวนอัมพรซึ่งเหลือประมาณ 11-12 ตัว กับสัตว์อื่น ๆ อีก 2-3 ชนิดไปเลี้ยงไว้ตรงมุมด้านตะวันออกเฉียงเหนือของสวนดุสิต นอกจากนี้ยังได้นำสัตว์อื่นมาเลี้ยงเพิ่มเติม ได้แก่ กวางป่า ลิงเผือก หมี ลิงธรรมดา และจระเข้ โดยเปิดให้ประชาชมมาเที่ยวชมได้ตั้งแต่วันที่ 18 มีนาคม พ.ศ.2481 และให้เรียกสวนดุสิตว่า “สวนสัตว์ดุสิต”

            ปัจจุบัน หากท่านได้มีโอกาสมาเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจใน “สวนสัตว์ดุสิต” จะพบว่า มีสัตว์นานาชนิดให้ชื่นชมกันมากมาย เดิมทีมีแต่สัตว์ในประเทศ ภายหลังได้มีการนำสัตว์เข้ามาจากต่างประเทศอีกกว่า 50 ชนิด ได้แก่ สัตว์จากทวีปแอฟริกา อาทิ ฮิปโปแคระ ยีราฟ ม้าลาย นกกระจอกเทศ ลาแคระ  เมียร์แคท ซึ่งนับเป็นยอดนักขุดในพื้นที่สัตว์แอฟริกา หรือจะเป็น จิงโจ้ ลิงชิมแปนซี อุรังอุตัง เสือขาวอันสง่างาม เก้งเผือก ที่มีลำตัวสีขาว ดวงตาสีชมพู ฯลฯ ล้วนแต่เป็นสัตว์หายากและมีราคาสูง ส่วนภายในอาคารสัตว์เลื้อยคลาน มีสัตว์เด่น ๆ ที่น่าสนใจ อาทิ เต่าบกยักษ์ งูอนาคอนดา กบศรพิษ และสัตว์เลื้อยคลานอันแปลกประหลาดหลายหลากอีกกว่า 80 ชนิด หรือจะมาแอบดูชีวิตของสัตว์หากินตอนกลางคืน ภายในห้องปรับอากาศเย็นฉ่ำในอาคารสัตว์หากินตอนกลางคืน

            นอกจากสัตว์ต่าง ๆ แล้ว ทางสวนสัตว์ดุสิตยังมีกิจกรรมให้ท่านเพลิดเพลินกันได้ตลอดทั้งวัน ไม่ว่าจะเป็นการเดินชมนกหลากหลายพันธุ์ภายในกรงนกขนาดใหญ่ ท่ามกลางบรรยากาศเสมือนอยู่กลางป่า ชมการแสดงความสามารถของสัตว์แสนรู้ ซึ่งจัดโชว์เป็นรอบ ๆ วันธรรมดามี 3 รอบ วันหยุดมี 4 รอบ พร้อมทั้งเรียนรู้วิถีชีวิตของสัตว์ป่านานาชนิด เรียนรู้เรื่องราวการกำเนิดของสิ่งมีชีวิต การจำแนกสัตว์และระบบนิเวศน์ ชมวีดิทัศน์เรื่องราวธรรมชาติของสัตว์ หรือจะสนุกสนานกับการถีบจักรยานนาวาบนผืนน้ำกว่า 35 ไร่ ทำให้เพลิดเพลินไปกับการชมทิวทัศน์ของสวนสัตว์ และยังเป็นการออกกำลังกายไปด้วยในตัว หากต้องการเที่ยวชมสวนสัตว์อย่างทั่วถึง ท่านสามารถนั่งรถพ่วง (Tram Ride ) ซึ่งบนรถมีวีดิโอและคำบรรยาย แนะนำสิ่งน่าสนใจภายในสวนสัตว์อีกด้วย โดยขึ้น-ลงรถพ่วงได้บริเวณข้างในทางเข้าสวนสัตว์ทั้ง 3 ประตู

            โดยปกติ สวนสัตว์ดุสิต เปิดให้เข้าชมทุกวัน   เวลา 08.00 – 18.00 น. แต่ในปัจจุบัน เปิดให้บริการช่วงเวลาพิเศษ เฉพาะวันศุกร์, เสาร์, อาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 18.00 – 21.00 น. ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ท่านจะได้สัมผัสถึงบรรยากาศของสวนสัตว์ในยามค่ำคืน เรียนรู้วิถีธรรมชาติของสัตว์ป่าที่ในชีวิตในยามค่ำคืน โดยมีวิทยากรนำชม ท่ามกลางบรรยากาศแห่งแสง สี เสียง ตลอดเส้นทาง เหมาะสำหรับการท่องเที่ยวเป็นครอบครัว คู่รัก หรือเพื่อนฝูง พร้อมมาตรการรักษาความปลอดภัยตลอดช่วงการท่องเที่ยว

          อย่างไรก็ตาม ทางสวนสัตว์ดุสิต ก็มีข้อควรปฏิบัติสำหรับผู้เข้าชม ดังนี้

ห้ามนำสัตว์เลี้ยงเข้ามาในสวนสัตว์

ห้ามให้อาหารสัตว์

ห้ามแหย่ หรือรังแกสัตว์

ห้ามนำลูกโป่งเข้ามาในสวนสัตว์

ปัจจุบันสวนสัตว์ดุสิต เป็นสวนสัตว์แห่งหนึ่งของ องค์การสวนสัตว์ในพระบรมราชูปถัมภ์ สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้เปิดให้บริการประชาชนมากว่า 71 ปี มีสัตว์ป่าชนิดต่าง ๆ ทั้งในและต่างประเทศรวมกันกว่า 2,000 ตัว ผู้ใช้บริการเฉลี่ยมากกว่า 2 ล้านคนต่อปี

สอบถามเพิ่มเติม :  สวนสัตว์ดุสิต 

ที่ตั้ง         71 ถนนพระราม 5 ดุสิต กรุงเทพฯ 10300

โทรศัพท์   0-2281 2000    

โทรสาร     0-2282 9245